Tại sao người lái tàu điện ở Nhật lại có thói quen chỉ tay vào đồ vật rồi hô rất to?

Thoạt nhìn, việc chỉ tay rồi la lớn ở nơi công cộng ở Nhật dường như là một việc rất khó hiểu và bất lịch sự, tuy nhiên đối với những người lái tàu điện, đây lại một việc làm cực kỳ quan trọng, giúp đảm bảo sự an toàn cho hành khách.

Shisa Kanko (指差喚呼): Hệ thống kiểm soát an toàn cho hành khách

Bất kỳ ngành nghề nào cũng vậy, khi phải lặp đi lặp lại một hành động mỗi ngày, thì dù hành động đó có đơn giản đến đâu, cũng có khả năng bạn bị mắc lỗi. Với một nghề như lái tàu, sự sai lầm ấy có thể phải trả giá bằng tính mạng con người.

Đường sắt của Nhật Bản luôn nằm trong top an toàn nhất trên thế giới, và lý do chính là nhờ hệ thống Shisa Kanko – hay tạm dịch là “Chỉ và gọi to”.

Shisa Kanko có nghĩa là khi làm bất kỳ hành động gì, người lái tàu sẽ kết hợp cùng cử chỉ và lời nói để xác nhận. Ví dụ khi muốn xác nhận tốc độ của tàu là 80 dặm/h (khoảng 128km/h), họ sẽ chỉ thẳng vào đồng hồ tốc độ, miệng đọc to con số ấy lên. Ngay sau đó, họ sẽ đưa tay lên tai, rồi lại chỉ vào đồng hồ, và nói “Xác nhận” (確認).

Thói quen ép não bộ phải làm việc

Nhưng tại sao phải làm như vậy? Thực ra, hệ thống này dựa vào khoa học hẳn hoi đấy!

Những hành động thể chất khi kết hợp cùng lời nói sẽ làm tăng lượng máu đến một số khu vực trong não bộ, buộc não phải tập trung hơn. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc chỉ vào vật thể, nói lên thứ mình định làm, và xác nhận một lần nữa bằng lời nói sẽ có hiệu quả hơn so với việc chỉ nhìn và hoặc nghĩ về hành động ấy thôi.

Các thống kê cho thấy, phương pháp này hiệu quả đến mức có thể giảm thiểu tới 85% lỗi sau trong công việc. Không chỉ ngành lái tàu, nhiều ngành công nghiệp khác tại Nhật Bản

cũng áp dụng hệ thống này.

Ngay cả chúng ta cũng có thể áp dụng

Trên thực tế thì ngay cả trong những hành động thường ngày, chúng ta cũng có thể áp dụng hệ thống này, đặc biệt là nếu bạn thuộc vào nhóm “não cá vàng” – nhớ trước, quên sau.

Quy tắc Shisa Kanko được áp dụng như sau.

1. Nhìn vào vật thể (VD: Bạn muốn chắc chắn phải tắt bàn là sau khi sử dụng)

2. Chỉ tay vào vật thể (Chỉ tay vào bàn là sau khi tắt)

3. Xác nhận hành động bằng lời nói (“Đã tắt bàn là”)

4. Đưa tay lên tai, rồi lại chỉ tay vào vật thể, miệng nói “xác nhận”.